Bệnh á sừng là căn bệnh da liễu mãn tính, có xu hướng tái phát nhiều lần. Bệnh gây ra những tổn thương ngoài da cùng tình trạng bong tróc, nứt nẻ. Không dừng lại ở đó, á sừng còn tiềm ẩn nguy cơ gây bội nhiễm, hoại tử vô cùng nguy hiểm. Tìm hiểu kiến thức về triệu chứng, nguyên nhân gây bệnh giúp bạn đọc sớm tìm được phương pháp phòng và điều trị bệnh hiệu quả.
Bệnh á sừng là gì, có lây nhiễm qua đường tiếp xúc không?
Á sừng có tên gọi tiếng Anh là Dermatitis Plantaris Sicca. Đây là một dạng bệnh của viêm da cơ địa gây ra tình trạng khô, nứt nẻ, bong tróc ngoài da. Tình trạng á sừng xuất hiện khi lớp sừng ngoài da đang chuyển hóa dở, vẫn đang còn nhân và chưa nguyên sinh. Làn da thường bị ảnh hưởng là ở tay, chân, da đầu…
Y học hiện đại khẳng định rằng, nguyên nhân dẫn đến á sừng không phải do virus hay vi khuẩn truyền nhiễm gây nên. Từ đó có thể khẳng định bệnh không lây qua đường tiếp xúc hay dùng chung đồ đạc. Việc chăm sóc người bệnh cũng như các sinh hoạt khác khi mắc bệnh á sừng có thể thực hiện bình thường mà không nên quá lo lắng về sự lây nhiễm.
Tuy vậy, chúng ta cũng không nên chủ quan trước bệnh lý da liễu này. Á sừng gây ra vô vàn những bất tiện trong sinh hoạt vì các triệu chứng khó chịu ngoài da. Đặc biệt nếu không điều trị đúng cách người bệnh còn phải đối mặt với tình trạng da bị nhiễm trùng, bội nhiễm,.. Lúc này nguy cơ làn da bị sẹo vĩnh viễn rất cao. Đặc biệt hơn nữa trường hợp á sừng ở chân tay quá nặng còn khiến xương khớp bị tổn thương.
Triệu chứng bệnh á sừng
Á sừng thường gây ra các tổn thương ở nhiều vùng da khác nhau trên cơ thể. Triệu chứng phổ biến của bệnh có thể kể đến như da bị khô, sần sùi đi kèm cảm giác ngứa ngáy. Giai đoạn bệnh chuyển biến nặng người bệnh còn thấy các dấu hiệu như cơ thể mệt mỏi, làn da nứt nẻ đến chảy máu, xuất hiện mụn nước… Ngoài ra, ở mỗi khu vực da bị bệnh, triệu chứng có thể có những thay đổi khác nhau:
Á sừng da đầu
Bệnh á sừng da đầu dễ bị nhầm lẫn với hiện tượng gàu da đầu. Với á sừng, các vảy khô thường xếp lớp và hình thành từng mảng trên da. Đặc biệt lớp vảy dễ bong, đặc biệt là khi thời tiết quá khô hanh. Bệnh đôi khi đi kèm tình trạng ngứa lan rộng ra vùng da bên cạnh.
Á sừng da đầu dễ gây ra rụng tóc, do tổn thương khiến nang tóc bị ảnh hưởng. Tóc không được nuôi dưỡng tốt dẫn đến suy yếu và dễ gãy rụng. Ngoài ra, khi bị bệnh tuyến bã nhờn ở da đầu cũng bị ảnh hưởng gây ra cảm giác ẩm ướt ở chân tóc.
Á sừng ngón tay
Ngoài những triệu chứng chung của bệnh, á sừng ngón tay còn gây ra những tổn thương ngoài da như:
- Các tổn thương thường ở vùng da bàn tay, ngón tay, các đầu ngón tay…
- Da khô, sần sùi và dễ bong vảy. Tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn ở khu vực da có nếp gấp, dễ gây ra chảy máu.
- Da dễ xuất hiện mụn nước hơn
Tổn thương khiến các cơ ngón tay hoạt động không linh hoạt, bất tiện trong sinh hoạt. Ngoài ra, tay còn là nơi thường xuyên phải tiếp xúc với vật dụng, hóa chất tẩy rửa nên có nguy cơ cao bị nhiễm trùng nặng nề.
Bệnh á sừng ở chân
Triệu chứng của á sừng ở chân khá dễ nhận biết. Về cơ bản, biểu hiện của bệnh bao gồm:
- Da ở ngón chân gan bàn chân, đặc biệt là gót chân thô ráp, dễ đỏ
- Có biểu hiện nứt nẻ đến chảy máu nhất là vào mùa lạnh
- Da dễ bong theo từng mảng lớn
- Á sừng ở chân gây cản trở việc đi lại, nhiều trường hợp nặng còn gây ảnh hưởng đến các khớp
Bệnh á sừng ở trẻ em
Làn da của trẻ còn non nớt khiến các triệu chứng á sừng rõ rệt hơn. Ở trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, vị trí da dễ mắc bệnh là da đầu ngón tay, chân… Sau đó tổn thương dễ lan rộng ra các vùng da khác.
Mức độ chuyển biến của bệnh cũng nhanh chóng khiến da trẻ dễ nứt toác và chảy máu. Tình trạng mụn nước li ti xuất hiện nhiều ở vùng da bị bệnh.
Các nguyên nhân gây nên bệnh á sừng
Hiện nay, rất khó để xác định được nguyên nhân chính xác gây nên á sừng. Nhưng nhiều nghiên cứu y học đã chỉ ra rằng, những yếu tố sau đây có thể tác động và khiến bệnh bùng phát:
- Do di truyền: Có đến gần 50% trẻ mắc bệnh á sừng khi trong gia đình có bộ mẹ hay ông bà mắc bệnh. Yếu tố di truyền là một trong những nguyên nhân chính khiến bệnh bùng phát.
- Yếu tố dinh dưỡng: Thiếu hụt các chất dinh dưỡng cần thiết như vitamin A,C,D,E… ảnh hưởng đến sức khỏe làn da. Các chất dinh dưỡng còn góp phần quan trọng trong việc hình thành, hỗ trợ các hoạt động thường ngày của con người.
- Do yếu tố thời tiết: Biểu hiện của á sừng thường bùng phát và nghiêm trọng hơn vào mùa đông, khi thời tiết khô hanh. Nhiệt độ khi này thấp khiến độ ẩm trên da thấp do mất nước và trở nên khô, nhạy cảm hơn.
- Cơ địa quá nhạy cảm: Một số người có cơ địa nhạy cảm, hệ miễn dịch yếu dẫn đến việc làn da dễ kích ứng hơn.
- Tiếp xúc với môi trường ô nhiễm và hóa chất độc hại: Khi thường xuyên phải tiếp xúc với chất tẩy rửa, hóa chất độc hại trong sinh hoạt hàng ngày, làn da sẽ bị tàn phá và suy yếu. Các vi khuẩn dễ xâm nhập, gây kích ứng và khiến á sừng bùng phát.
Căn bệnh á sừng có chữa khỏi hoàn toàn được không?
Với biểu hiện bệnh thường xuyên tái phát, nhiều người lo lắng không biết có thể chữa khỏi dứt điểm bệnh á sừng không? Hiện nay để tìm được phương pháp chữa bệnh tận gốc không tái phát 100% là rất khó.
Tuy vậy người bệnh vẫn có thể ngăn chặn tối đa khả năng á sừng tái phát sau khi điều trị bằng nhiều cách. Trước hết, người bệnh nên sớm phát hiện và được điều trị sớm, khi bệnh mới ở giai đoạn khởi phát. Bên cạnh đó nên kết hợp chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng khoa học để ngăn chặn bệnh bùng phát.
Cách điều trị hiệu quả, ngoài việc cải thiện được triệu chứng ngoài da thì cũng cần đẩy lùi căn nguyên gây bệnh. Khi các tác nhân gây bệnh từ bên trong không còn ảnh hưởng, sức đề kháng được cải thiện sẽ giảm được tỷ lệ tái phát á sừng.
Bệnh á sừng và cách chữa
Các cách chữa bệnh á sừng hiện nay rất đa dạng. Trong số đó,bạn đọc có thể tham khảo những phương pháp đang được nhiều người lựa chọn dưới đây:
Chữa bệnh á sừng tại nhà bằng bài thuốc dân gian
Phương pháp dân gian chữa bệnh có ưu điểm tiện lợi, dễ thực hiện và lành tính. Tuy nhiên cách này chỉ nên áp dụng khi bệnh mới khởi phát, triệu chứng còn nhẹ. Người bệnh cũng nên cẩn trọng giữ vệ sinh cho làn da trong quá trình thực hiện phương pháp này.
- Cách chữa bệnh á sừng bằng lá lốt: Lá lốt tươi đem cắt nhỏ rồi đun nước uống hoặc giã nhuyễn đắp ngoài da.
- Cây vòi voi làm thuốc chữa á sừng: Lá vòi voi rửa sạch đem giã cùng muối. Vệ sinh da rồi đắp lá vòi voi lên. Dùng băng cố định để qua đêm. Sáng hôm sau tháo ra rửa lại với nước ấm.
- Chữa á sừng tại nhà bằng lá trầu không: Có thể đun nước trầu không uống hàng ngày hoặc đun nước để tắm. Phần bã lá tận dụng để giã nát đắp ngoài da.
- Chữa á sừng hiệu quả bằng lá đinh lăng: Dùng 1 nắm lá đinh lăng rửa sạch rồi đun sôi với nước. Dùng phần nước này để ngâm, rửa vùng da bị bệnh.
- Chữa á sừng bằng tỏi: Giã nhuyễn tỏi, thấm lên đầu tăm bôi phần nước cốt để bôi ngoài da.
Thuốc chữa bệnh theo y học hiện đại
Khi lựa chọn điều trị á sừng theo Tây y, người bệnh sẽ được kê đơn dựa trên tình trạng bệnh. Liều lượng của thuốc có thể thay đổi tùy từng đối tượng. Ở giai đoạn cận lâm sàng, bệnh nhân được xét nghiệm soi da để có kết luận chính xác về bệnh.
Thuốc chữa bệnh á sừng thường được bào chế dưới dạng bôi hoặc uống. Một số nhóm thuốc tiêu biểu gồm:
- Acid salicylic: Thường có dạng thuốc bôi ngoài, giúp làm lớp sừng nhanh bong, hạn chế tình trạng sừng hóa của da, làm mềm da… Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc để sát trùng, ngừa vi khuẩn. Bạn cần cẩn trọng khi sử dụng và tuân thủ chỉ định của bác sĩ bởi thuốc có tác dụng phụ gây mòn da.
- Hoạt chất corticoid: Gentrisone, fucicort… Có thể dùng dạng bôi hoặc uống. Tác dụng là chống viêm, ngừa phù nề, hạn chế quá trình sừng hóa. Nhóm thuốc bôi chứa corticoid còn giảm ngứa ngáy, bong tróc da do á sừng gây nên.
- Thuốc kháng sinh, kháng nấm: Dùng dạng bôi để hạn chế sự lan rộng của tổn thương do á sừng gây ra. Dạng uống chỉ được chỉ định khi bệnh nặng, xuất hiện tình trạng nhiễm khuẩn da. Liều dùng từ 7 – 10 ngày. Dùng quá liều có thể ảnh hưởng chức năng gan thận và nhiều tác dụng phụ nguy hại khác.
- Kem dưỡng ẩm: Giúp làm mềm da đặc biệt là vùng da bị sừng hóa. Tác dụng khác của kem dưỡng ẩm là làm da mềm hơn và giảm ngứa. Nhóm kem bôi có công dụng dưỡng da giúp da mềm mại hơn.
- Nhóm thuốc giảm đau (Paracetamol, Diclofenac, Ibuprofen…) chỉ được bác sĩ chỉ định khi bệnh quá nặng, da bị đau rát khó chịu bất thường.
Lưu ý khi dùng thuốc Tây: Không tự ý mua và sử dụng thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ. Thuốc Tây dễ gây hiện tượng nhờn thuốc và nhiều tác dụng phụ nguy hiểm do đó cần hết sức cẩn trọng. Trong quá trình điều trị nếu xuất hiện biểu hiện bất thường, bệnh nhân nên ngừng thuốc ngay và đến thăm khám và xử lý ở các cơ sở y tế kịp thời.
Đông y điều trị bệnh bằng thảo dược thiên nhiên
Đông y cho rằng á sừng xuất hiện do sự sự suy giảm chức năng điều hòa và thải độc của gan và rối loạn khí huyết trong cơ thể. Độc tố tích tụ lâu ngày làm khí huyết rối loạn, tạng phủ bị tổn thương. Bệnh gây ra tình trạng viêm nhiễm, khô ráp thậm chí nứt nẻ, bong vẩy ngoài da.Theo nguyên lý chữa bệnh của Đông y, cần điều trị từ căn nguyên bệnh, đồng thời kết hợp cải thiện triệu chứng. Nhờ đó cách này đảm bảo hiệu quả lâu dài và hạn chế khả năng bệnh tái phát.
Nhằm chữa bệnh triệt để trước hết cần loại bỏ căn nguyên gây bệnh. Thuốc Đông y giúp đào thải độc tố, điều hòa khí huyết và bồi bổ chức năng gan, thận. Khi này hệ miễn dịch của cơ thể cũng được cải thiện. Nhờ những điều trên, làn da được loại bỏ các triệu chứng, sức khỏe ổn định, chống lại được các tác nhân gây bệnh…
Các bài thuốc từ y học cổ truyền có thành phần từ thảo dược thiên nhiên, bởi vậy nên lành tính và không có tác dụng phụ. Một số phương thuốc chữa bệnh nổi tiếng gồm có:
- Bài thuốc với ké đầu ngựa
Ké đầu ngựa, hỏa ma nhân, sinh địa, huyền sâm, hà thủ ô lấy mỗi vị 12gr. Sắc lấy nước uống hàng ngày. Công dụng giải độc,mát gan, tăng sức đề kháng của cơ thể. Sử dụng đều sẽ thấy triệu chứng á sừng được cải thiện rõ rệt
- Bài thuốc Kinh phòng bại độc tán với kim ngân hoa
Kim ngân hoa, thổ phục linh, bồ công anh mỗi vị 12gr, thêm 10gr khô sâm, 8gr phòng phong, 8gr bạch tiên bì, 8gr chỉ xác, 8gr liên kiều, 8gr khương hoạt, 8gr hoàng liên, 8gr xuyên khung, 8gr kinh giới, 8gr hoàng cầm, 8gr độc hoạt, 8gr sài hồ, 6gr cát cánh, 4gr cam thảo.
- Thanh bì dưỡng can thang chữa á sừng
Thanh bì dưỡng can thang được phát triển dựa trên thuốc Trợ tạng bì của Hải Thượng Lãn Ông. Đây là bài thuốc được phối kết hợp giữa 3 chế phẩm: thuốc uống, thuốc bôi và thuốc ngâm rửa.
- Thuốc uống gồm thành phần: Bạch linh, ké đầu ngựa, phục linh, đơn đỏ, kim ngân hoa… Tác dụng đào thải độc tố, nâng cao sức đề kháng, chống dị ứng từ bên trong.
- Thuốc bôi gồm đương quy, đơn đỏ, kim ngân hoa, sa tử đằng,… Làm lành tổn thương, ngăn vùng da bị bệnh lan rộng.
- Dạng ngâm rửa có thành phần từ mò trắng, ô liên rô, khổ sâm, đơn đỏ, hoàng liên,.. Có công dụng sát khuẩn triệt để.
Thuốc Đông y lành tính và hiệu quả dứt điểm. Tuy nhiên, thuốc sẽ có tác động từ từ, tận gốc nên cần kiên trì sử dụng. Ngoài ra, người bệnh cũng cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ để có hiệu quả điều trị cao nhất.
Khi bị bệnh á sừng cần kiêng ăn gì và nên ăn gì?
Khi bị á sừng người bệnh nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý. Một số thực phẩm nên kiêng khi bị bệnh gồm:
- Tránh xa hải sản gây kích ứng, đậu phộng, trứng…
- Không nên ăn các thực phẩm được chế biến có nhiều chất phụ gia, dầu mỡ và có vị cay nóng.
- Nói không với rượu, bia cũng như đồ uống có chứa cồn, chất kích thích…
Trái lại, những đồ ăn sau đây rất tốt cho người bệnh viêm da nói chung và á sừng nói riêng:
- Rau,củ quả, đặc biệt là các loại rau xanh, chứa nhiều vitamin tốt cho da.
- Nhóm thực phẩm giàu omega-3 như cá biển, ngũ cốc giàu chất xơ giúp tăng khả năng chống viêm.
- Uống đủ nước mỗi ngày để làn da được duy trì độ ẩm, mịn màng, có độ đàn hồi tốt.
Bên cạnh việc tìm ra phương pháp chữa bệnh phù hợp, người bệnh cũng còn cần lưu ý một số vấn đề như:
- Không nên để da bị chà xát quá mạnh, dùng tay gãi lên da…
- Hạn chế tiếp xúc với các chất gây kích ứng, chất tẩy rửa mà không có găng tay hay đồ bảo hộ.
- Không dùng sữa tắm hay xà phòng có độ tẩy rửa cao
- Luôn giữ ẩm và vệ sinh cho da sạch sẽ
- Giữ tinh thần thoải mái, dễ chịu, lạc quan, thường xuyên đi bộ hay tập thể dục nhẹ nhàng
Trên đây là những thông tin bạn đọc nên tham khảo về bệnh á sừng. Khi thấy các dấu hiệu của bệnh, tốt hơn hết bạn nên liên hệ và đến khám tại cơ sở uy tín để sớm có phương pháp điều trị thích hợp.
The post Bệnh á sừng – Nhận biết triệu chứng, nguyên nhân để có cách chữa HIỆU QUẢ appeared first on Tạp Chí Đông Y.
Nhận xét
Đăng nhận xét