Bệnh nổi mề đay với đặc tính dễ tái phát gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, thẩm mỹ cũng như tâm lý người bệnh. Đâu là cách trị dứt điểm an toàn hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho độc giả những thông tin cần thiết nhất về triệu chứng dị ứng nổi mề đay mẩn ngứa cũng như cách loại bỏ bệnh một đi không trở lại.
Bệnh nổi mề đay mẩn ngứa là gì?
Mề đay mẩn ngứa (mày đay) là căn bệnh tự miễn xảy ra khi bị tác động bởi cả những yếu tố gây dị ứng xuất phát từ cả bên trong và bên ngoài. Đó là dấu hiệu phản ánh sự rối loạn hệ miễn dịch đang diễn ra bên trong cơ thể.
Thông thường, bệnh tự miễn có liên quan tới quá trình sản xuất kháng thể, phổ biến hơn cả là quá trình vận chuyển và chức năng của tế bào Lympho T. Khi mắc bệnh, thay vì bảo vệ các cơ quan khỏi kháng nguyên lạ, chúng lại tấn công chính những tế bào tốt có trong cơ thể.
Trong khoảng thời gian bệnh nổi mề đay khởi phát, làn da sẽ xuất hiện các nốt sần phù, mẩn ngứa do mạng lưới mao mạch khiến cho trung bì bị giãn ra. Tùy vào giai đoạn diễn biến của bệnh, các trường hợp mắc có thể chỉ ghi nhận mề đay ở một số bộ phận hoặc thậm chí lan ra một vùng rộng trên cơ thể.
Các biểu hiện của bệnh thường tự lặn sau 15 – 30 phút và có xu hướng tái phát thành từng đợt. Khoảng cách và mức độ nghiêm trọng sẽ thay đổi theo thời gian và diễn biến của bệnh. Chính vì vậy, tâm lý chủ quan và điều trị qua loa có thể là nguyên nhân dẫn tới các biến chứng nguy hiểm
Phân biệt các loại mề đay
Không chỉ dừng lại ở những biểu hiện mẩn ngứa thông thường, bệnh mề đay với diễn biến phức tạp được chia thành rất nhiều chủng khác nhau. Việc nhận biết và nắm vững các dấu hiệu sẽ giúp bạn đưa ra những đánh giá lâm sàng chính xác và tránh được tâm lý chủ quan trong điều trị.
Dựa theo thời gian và mức độ của bệnh, các chuyên gia đã chia mề đay thành:
- Mề đay cấp tính: Thời gian phát bệnh và tự lặn chỉ kéo dài trong khoảng 6 ngày hoặc ngắn hơn. Bệnh thường khởi phát đột ngột và không ảnh hưởng quá nhiều tới sinh hoạt thường ngày.
- Mề đay mãn tính: Người mắc có dấu hiệu nổi mề đay liên tục, kéo dài trên 6 tháng.
Dựa theo biểu hiện, nổi mề đay bao gồm:
- Mề đay cholinergic: Là một dạng dị ứng, nổi mề đay vật lý do thân nhiệt thay đổi thất thường, chế độ sinh hoạt không lành mạnh. Bệnh chủ yếu bùng phát tại một vùng da nhất định và không có xu hướng lan rộng.
- Nổi mề đay vẽ nổi: Thường khởi phát do những yếu tố tác động từ bên ngoài và nổi mẩn sau khi vùng da bị bệnh có sự cọ xát. Tuy nhiên dạng bệnh này chỉ xuất hiện ở khoảng 5% dân số thế giới.
- Mề đay thông thường: Bệnh có thể khởi phát ở một vùng nhỏ và lan rộng nhanh chóng sang các vùng lân cận. Nguyên nhân gây ra chủ yếu xuất phát từ các yếu tố bên trong cơ thể.
Hình ảnh nổi mề đay
Dưới đây là một số hình ảnh về bệnh mề đay và cách phân loại:
Triệu chứng nổi mề đay mẩn ngứa giúp nhận biết sớm
Hầu hết các dấu hiệu mề đay mẩn ngứa đều có thể dễ dàng nhận biết thông qua các biểu hiện trên da như:
- Mẩn ngứa: Hầu hết các trường hợp đều ghi nhận dấu hiệu ngứa ngáy, khó chịu. Đặc biệt càng gãi, hiện tượng sần phù càng dày lên. Mề đay mãn tính có thể gây ngứa nghiêm trọng, thường khởi phát về đêm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Nếu không kiểm soát được lực gãi có thể gây ra vết thương hở, xước da làm tăng nguy cơ bội nhiễm.
- Sẩn phù: Trên cơ thể người bệnh xuất hiện nốt sần với kích thước nhỏ, đường kính chỉ từ 1mm – 2mm, màu trắng hoặc hồng nhạt, có bờ giới hạn rõ ràng. Tùy theo từng thể bệnh, các nốt này có thể mọc rải rác hoặc liên kết với nhau thành mảng to.
- Một số biểu hiện khác: Sưng vùng môi hoặc mí mắt, mệt mỏi, buồn nôn, ngủ ngáy. Mề đay vẽ nổi còn có hiện tượng đau rát.
Nguyên nhân gây mề đay mẩn ngứa thường xuyên do đâu?
Do đặc điểm diễn biến phức tạp, việc xác định chính xác những nguyên nhân gây nên bệnh mề đay mẩn ngứa đến nay vẫn chưa được sáng tỏ. Tuy nhiên, dựa theo những kết quả nghiên cứu và điều trị từ người bệnh, các chuyên gia có thể đưa một vài yếu tố gây bệnh phổ biến, giúp độc giả có thể tự nhận biết và phòng ngừa.
- Yếu tố di truyền: Trong gia đình bố hoặc mẹ đã có tiền sử mắc bệnh mề đay thì khả năng di truyền cho con sẽ là 25%. Tỷ lệ này sẽ còn gia tăng nếu như người có cả hai thành viên đều đã từng điều trị bệnh này. Trong số các trường hợp nổi mề đay do nguyên nhân này chiếm tới 50%.
- Thời tiết thay đổi thất thường: Thời điểm giao mùa kéo theo những chuyển biến nhiệt độ và độ ẩm. Đây sẽ là điều kiện thuận lợi để các tác nhân dị ứng phát triển và bệnh mề đay vật lý khởi phát.
- Tiếp xúc với các tác nhân dị ứng: Người bệnh có thể nổi dị ứng khi thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân gây hại trong đồ ăn (hải sản, sữa, thịt, cá…), không khí, nấm mốc, hóa chất độc hại.
- Lạm dụng thuốc: Một số thành phần trong các loại thuốc đặc trị bệnh nếu không được áp dụng theo đúng liều lượng chỉ định có thể dẫn tới nổi mề đay mẩn ngứa. Trong đó phổ biến là vacxin, nhóm kháng sinh beta-lactam, NSAID, thuốc ức chế chuyển hóa…
- Một số nguyên nhân khác: Thói quen ăn uống không khoa học, lạm dụng chất kích thích, dị ứng với lông thú nuôi, phấn hoa…cũng có thể là nguyên nhân khiến mề đay bùng phát.
Đối tượng dễ bị nổi mề đay
Mề đay có thể khởi phát ở bất cứ đối tượng nào. Tuy nhiên đối với những các nhóm cụ thể dưới đây, bệnh không chỉ dễ tấn công mà còn đặc biệt nguy hiểm bởi nguy cơ biến chứng cao.
- Trẻ em: Theo thống kê, trong số 20% dân số mắc bệnh mề đay có tới 80% trường hợp ở độ tuổi dưới 20. Cụ thể, bệnh thường khởi phát giai đoạn đầu trên đối tượng trẻ em từ 7 – 11 tuổi, cao nhất là 15 – 17 tuổi, không kể giới tính.
- Phụ nữ mang thai: Khi mang bầu, cơ thể phụ nữ thường có sự thay đổi hormone mạnh mẽ kết hợp với chế độ dinh dưỡng, bổ sung thuốc bổ khiến cơ thể sinh nhiệt, nóng trong. Điều này khiến cho sự trao đổi chất trở nên bất thường, dẫn tới nguy cơ bị nổi mề đay mẩn ngứa cao. Bệnh sẽ khởi phát trong giai đoạn 3 tháng đầu và cuối của thai kỳ.
- Mề đay sau sinh: Đối với phụ nữ sau sinh, mề đay có thể ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe sản phụ và quá trình chăm sóc con nhỏ. Nếu điều trị không đúng cách có thể dẫn tới các bệnh hậu sản và chất lượng sữa mẹ.
- Mề đay HIV: Bệnh nhân HIV trong giai đoạn chuyển đổi huyết thanh, cơ thể người bệnh tiết ra các loại kháng thể chống lại sự tấn công của virus. Hiện tượng nổi mề đay cấp ở người nhiễm HIV còn gọi là, Retrovirus.
Mề đay mẩn ngứa có nguy hiểm không? Biến chứng nổi mề đay
Mề đay mẩn ngứa mặc dù không gây nguy hiểm trực tiếp tới tính mạng người bệnh. Tuy nhiên, nếu để lâu không điều trị, bỏ lỡ “thời điểm vàng” hoặc áp dụng sai cách có thể dẫn tới các tổn thương vĩnh viễn trên da.
- Phù nề: Hiện tượng giãn mao mạch sẽ biểu hiện thông qua tầng trung bì. Bệnh chủ yếu bùng phát ở một số bộ phận như lưng, tay, chân. Nhưng khi chuyển biến nghiêm trọng, người bệnh có thể bị phù mí mắt, môi ảnh hưởng đến thẩm mỹ.
- Bội nhiễm: Nếu nổi mề đay ở trẻ nhỏ không được gia đình theo dõi sát sao có thể dẫn tới gãi mất kiểm soát, gây nên xước da, vết thương hở tạo điều kiện để vi khuẩn tấn công gây nhiễm trùng, khiến da lâu lành hơn.
- Tâm lý tự ti: Mề đay thường xuyên khởi phát, làm tăng nguy cơ hình thành sẹo thâm, gây nên tâm lý tự ti, mặc cảm trong giao tiếp.
- Sốc phản vệ: Trong một số trường hợp, bệnh có thể dẫn tới phù mạch, sưng mạch khí quản, phù mạch họng, khó thở dẫn tới sốc phản vệ, rối loạn đường thở, suy hô hấp thậm chí làm tăng nguy cơ đột quỵ.
- Ảnh hưởng đến sức khỏe bà bầu: Đối với mề đay ở phụ nữ mang thai có thể gây ra nguy cơ sinh non, trẻ đề kháng yếu, mề đay bẩm sinh hoặc hở hàm ếch…
Bệnh nổi mề đay có tự khỏi được không? Chữa bao lâu thì khỏi?
Mề đay là một dạng bệnh tự miễn và rất khó để chữa khỏi dứt điểm nếu không đi từ nguyên nhân gốc rễ. Đến nay phương hướng điều trị lý tưởng nhất là hạn chế tối đa mức độ tiến triển của bệnh và ngăn ngừa nguy cơ tái phát giữa các đợt. Để đạt được hiệu quả đó, đòi hỏi người mắc cần ưu tiên điều trị sớm và đúng phương pháp.
Thời gian để các phương pháp chữa trị phát huy hiệu quả tốt nhất trên mỗi cơ địa là không giống nhau. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng mà độc giả không nên bỏ qua để rút ngắn thời gian sử dụng thuốc.
- Thể bệnh: So với việc điều trị mề đay cấp tính, mề đay mãn tính sẽ tốn nhiều thời gian hơn.
- Phương pháp điều trị: Liệu trình chữa bệnh bằng mẹo dân gian và Đông y sẽ kéo dài hơn thay vì các sử dụng các sản phẩm Tây y.
- Mức độ thẩm thấu của thuốc.
- Đối tượng dùng thuốc.
- Chế độ kiêng khem và chăm sóc sức khỏe trong quá trình điều trị.
Mề đay có lây không?
Trên cơ sở nhận định những nguyên nhân gây bệnh, mề đa hoàn toàn không có khả năng lây nhiễm từ người sang người giống như một số bệnh lý khác như hắc lào hoặc lang ben (do vi khuẩn hoặc nấm da khu trú). Tuy nhiên, những biểu hiện ngoài da lại dễ dàng lây lan sang các bộ phận khác nếu không được điều trị kịp thời.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Mặc dù những triệu chứng mề đay hoàn toàn có thể khắc phục tại nhà nếu như kịp thời điều trị và kết hợp với chế độ kiêng khem hợp lý. Tuy nhiên, khi phát hiện cơ thể có các dấu hiệu nguy hiểm dưới đây, người bệnh cần lập tức đến khám tại các cơ sở y tế gần nhất.
- Nổi mề đay kèm theo sốt cao.
- Đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy có thể là dấu hiệu báo động của mề đay đường tiêu hóa.
- Mề đay kéo dài hơn 30 ngày.
- Khó thở, thở gấp hoặc ngủ ngáy đôi khi ngừng thở trong giây lát.
- Trẻ bị mề đay quấy khóc và bỏ bú.
- Phụ nữ có thai trong 3 tháng đầu và cuối có dấu hiệu mệt mỏi, ngứa về đêm gây mất ngủ triền miên.
- Người bệnh gặp phải tác dụng phụ khi sử dụng các sản phẩm thuốc chữa kém chất lượng gây nhiễm trùng, bội nhiễm.
Thuốc trị mề đay mẩn ngứa nhanh khỏi nhất
Dù lựa chọn bất kỳ phương pháp điều trị bệnh nào. Nếu không áp dụng đúng liệu trình và đảm bảo tính an toàn đều có thể trở thành con dao hai lưỡi gây những tác dụng tiêu cực tới làn da. Dưới đây là một số gợi ý cách chữa mề đay được nhiều người lựa chọn nhất hiện nay.
Thuốc Tây trị mề đay
Các sản phẩm tân dược cho tác dụng nhanh chóng, tức thì và cách sử dụng tiện lợi. Tuy nhiên đối với người bệnh có cơ địa nhạy cảm nên tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi áp dụng. Một số tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra trong quá trình sử dụng như đau bụng, tiêu chảy, nôn mửa…
- Thuốc bôi mề đay mẩn ngứa: Bệnh nhân thường được chỉ định dùng thuốc bôi có chứa corticoid với trăm ở mức trung bình hoặc thấp như Phenergan, Eumovate….Tuy nhiên, các loại thuốc này chỉ phù hợp điều trị bệnh ở một vùng nhỏ, tránh bôi quá 70% diện tích cơ thể sẽ dẫn tới nguy cơ bỏng da.
- Thuốc uống kháng histamin: Đối với các trường hợp nặng hoặc mề đay toàn thân sẽ được chỉ định dùng dạng viên uống có khả năng ức chế tăng sinh các chất gây dị ứng như Fexofenadine, Chlopheniramin, Diphenidramine, Loratadine…
Thuốc Đông y
Y học cổ truyền chủ trị chữa bệnh mề đay mẩn ngứa bằng cách kết hợp nhiều thảo dược quý, đảm bảo an toàn và lành tính với nhiều cơ địa khác nhau. Tuy nhiên các bài thuốc này thường yêu cầu thời gian áp dụng lâu dài với nhiều công đoạn đun sắc phức tạp nên khiến nhiều người bệnh e ngại khi lựa chọn.
- Bài thuốc thứ nhất: Khương giới, liên kiều, lá hòe, kim ngân hoa, chi tử, rau má, thổ tỳ giải, cam thảo bắc, lá vông, cây cỏ hôi, mỗi loại 12g. Sau đó đun sắc với 500ml nước cho đến khi cạn chỉ còn 1 nửa. Sử dụng ngày 3 lần trước ăn.
- Bài thuốc thứ hai: Ké đầu ngựa, cây kim ngân, cỏ ngọt, hoa cúc khô, địa quỳ. Đem sắc với 3 bát nước to, đun lửa nhỏ cho đến khi thuốc cạn vừa đủ 1 bát. Sau đó uống ngày 2, 3 lần trong một ngày.
- Bài thuốc thứ ba: Kết hợp sài hồ, kim ngân hoa, cam thảo đất, mạch hạ khô, đơn đỏ, quế, tang ký sinh, thiên niên kiện. Sắc đủ với 400ml nước, đợi khi cạn chỉ còn 1 nửa thì bắc ra. Sau đó dùng mỗi ngày 1 thang, ngày 2 lần chia đều sáng tối.
Cách chữa dị ứng nổi mề đay tại nhà
Các bài chữa mẹo dân gian thường sử dụng các nguyên liệu có sẵn từ thiên nhiên, gần gũi với đời sống nên lành tính, phù hợp với cơ địa người bệnh và có chi phí thấp. Mặt khác, dược tính của các phương pháp này đem lại thường chỉ có tính hỗ trợ, không có khả năng thay thế thuốc đặc trị, thích hợp dùng cho mề đay chớm khởi phát.
- Cách trị mề đay bằng muối: Rang muối hạt to trên chảo khô từ 15 – 20 phút sao cho muối nóng đều. Bọc muối trong khăn hoặc túi vải và chườm lên vùng da bị ngứa sẽ có kết quả giảm ngứa và làm xẹp vết thương.
- Cách trị mề đay bằng lá khế: Rửa sạch 1 nắm lá khế tươi (nên chọn lá khế chua). Sau đó đun với 400ml nước trong vòng 20 phút. Pha thêm nước vừa đủ ấm và dùng để tắm hằng ngày. Phần lá khế có thể vò nát và chà nhẹ lên da mẩn ngứa.
- Chữa mề đay bằng lá tía tô: Đem tía tô nhặt lấy phần lá, rửa sạch với nước muối loãng và để ráo nước. Sau đó tiến hành xay nhuyễn và lọc lấy nước cốt. Hòa phần cốt tía tô với 100ml nước để uống ngày 2 lần. Phần bã đắp lên vùng da bị mề đay. Kiên trì thực hiện chỉ sau 7 ngày sẽ có hiệu quả.
- Bài thuốc từ lá bạc hà: Sử dụng lá bạc hà tươi, nhặt bỏ lá sâu, úa sau đó đem ngâm với nước muối. Dùng máy để xay nhuyễn cùng với 1 thìa muối và đắp lên da. Sau từ 10 – 15 phút thì bỏ ra và rửa sạch lại với nước ấm.
Nổi mề đay kiêng ăn gì? Nên ăn gì để bệnh khỏi nhanh, ngăn ngừa biến chứng.
Ngoài việc tuân thủ nghiêm ngặt chế độ kiêng khem, người bệnh cần chủ động thiết lập chế độ dinh dưỡng hợp lý mới có thể hỗ trợ tối đa hiệu quả của thuốc đồng thời ngăn bệnh diễn biến phức tạp.
Nên ăn
- Tích cực bổ sung nhiều thực phẩm giàu chất xơ trong bữa ăn để kích thích hoạt động của dạ dày, tăng cường sức đề kháng và giảm bớt cảm giác ngứa ngáy khó chịu.
- Ưu tiên sử dụng các loại hoa quả chứa nhiều vitamin C, A và E như rau cải, rau diếp, bí đỏ, súp lơ, bưởi, đu đủ, cam, chanh, ổi…Những dưỡng chất này sẽ góp phần kích thích tạo tế bào mới, phục hồi và tăng cường đề kháng cho da, ngăn ngừa sẹo thâm.
- Uống đủ lượng nước cần thiết trong ngày. Để đạt hiệu quả đào thải độc tố tốt nhất, bạn có thể kết hợp uống nước mật ong ấm, trà chanh sả mật ong hoặc nước ép hoa quả.
- Ăn nhiều thực phẩm có tính kháng viêm, thường xuyên sử dụng nghệ, tỏi với liều lượng hợp lý trong các bữa ăn sẽ giúp giảm cảm giác ngứa, kháng viêm, khắc phục tình trạng sưng phù.
- Sử dụng các loại hạt, đậu nành, đậu xanh, cá, gan giàu omega 3 có tác dụng ngăn chặn các tác nhân gây dị ứng, cải thiện độ đàn hồi và chống viêm da.
Không nên
- Lạm dụng chất kích thích, đồ uống có cồn, bia rượu khiến cơ thể tích tụ nhiều độc tố.
- Ăn nhiều loại thực phẩm chiên rán, hoặc đóng hộp sẵn chứa nhiều dầu mỡ sẽ tạo nên tình trạng khó tiêu, tăng axit dạ dày, cản trở quá trình thải độc qua da.
- Các loại thực phẩm nhiều đạm như thịt bò, trứng, sữa thịt gà…gây khó khăn trong quá trình chuyển hóa chất, khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.
- Hải sản là một trong số các món ăn mà người bệnh mề đay nên tránh xa.
- Sữa bò và các chế phẩm từ sữa sẽ kích thích tuyến bã nhờn hoạt động từ đó làm tăng nguy cơ bít tắc lỗ chân lông, khiến mề đay ngứa ngáy khó chịu hơn.
Lời khuyên giúp phòng bệnh hiệu quả nhất
Dưới đây là một số lưu ý giúp người bệnh phòng tránh nguy cơ mắc mề đay mẩn ngứa
- Không nên kiêng tắm hoàn toàn. Cách vệ sinh da bị mề đay tốt nhất là giới hạn thời gian tiếp xúc với nước từ 10 – 15 phút.
- Hạn chế sử dụng hóa chất tẩy rửa như dầu gội, dầu xả, tẩy da chết. Nên thay thế bằng các loại nước tắm lá hoặc nước ấm.
- Sử dụng quần áo rộng rãi, thoáng mát. Tránh các loại vải bó sát hoặc làm từ các chất liệu gây dị ứng cao như len, giả lông…
- Ngủ đủ giấc, duy trì tinh thần thoải mái, lạc quan.
Mề đay mẩn ngứa hoàn toàn có thể kéo theo những diễn biến khôn lường tới sức khỏe người bệnh. Chủ động phòng tránh và thăm khám định kỳ sẽ giúp hạn chế tối đa khả năng chuyển biến sang thể mãn và nguy cơ biến chứng. Hy vọng rằng qua bài viết trên đây, độc giả sẽ “bỏ túi” thêm kiến thức về bệnh và cơ sở để lựa chọn các phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng bản thân.A
The post Bệnh nổi mề đay là gì? Có tự khỏi không? Nguyên nhân, triệu chứng và cách trị an toàn appeared first on Tạp Chí Đông Y.
Nhận xét
Đăng nhận xét